ผมเคยลำบากใจมากว่า จะเป็นวิทยากรลูกเสือได้อย่างไร เพราะไม่เคยผ่านการอบรมอย่างเป็นทางการ แต่เมื่อได้รับหน้าที่ก็ต้องทำให้ได้ ผมพยายามศึกษาข้อมูลจากหลายแหล่ง พบว่ามีหลายแนวทางที่แตกต่างกันไป ทำให้ยิ่งสับสน
สุดท้าย ผมจึง สรุปขั้นตอนที่เข้าใจง่าย เพื่อให้คนที่ยังไม่มีพื้นฐานสามารถนำไปใช้ได้ทันที หวังว่าคู่มือนี้จะช่วยให้วิทยากรลูกเสือมือใหม่สามารถจัดกิจกรรมรอบกองไฟได้อย่างมั่นใจ และหากมีข้อผิดพลาดประการใด ต้องขออภัยด้วยนะครับ
ขั้นตอนจัดกิจกรรมรอบกองไฟ
เตรียมความพร้อม
- จัดสถานที่ให้เหมาะสม กองไฟอยู่กลางวง ลูกเสือนั่งล้อมรอบ
- นัดหมายเรื่องการแสดงของแต่ละหมู่ เตรียมตัวให้พร้อม
- แจ้งชื่อประธานและผู้ติดตามให้ลูกเสือทราบ
พิธีเปิด
- พิธีกรกล่าวต้อนรับและสร้างบรรยากาศ
- เชิญประธานเข้าพื้นที่
- จุดกองไฟ (เลือกวิธีตามธีมงาน)
- ซูลูจุดไฟ → ร้องเพลง ซูลู
- ขอไฟศักดิ์สิทธิ์ → ร้องเพลง คืนรอบกองไฟ
- หรือใช้ทั้งสองแบบร่วมกัน
- ประธานกล่าวเปิดงาน
- แสดงรหัสลูกเสือ (มือขวายื่นไปข้างหน้า 45 องศา)
- กล่าวเปิดงานและให้ทุกคนร่วมกันร้อง “ฟู่ ฟู่ ฟู่”
กิจกรรมรอบกองไฟ
- แห่พวงมาลัย
- ถ้าธีม ซูลูคนป่า → ร้อง ระบำชาวไพร
- ถ้าธีม ขอไฟศักดิ์สิทธิ์ → ร้อง กลองยาวเร้าหทัย
- การแสดงของลูกเสือ
- จับฉลากเลือกหมู่ที่แสดง
- นายหมู่ทำความเคารพก่อนและหลังแสดง
- กล่าวชมเชยและตอบรับคำชมเชย
- กิจกรรมเสริม
- สลับด้วยเกมสนุก ๆ หรือรำวง
ปรับบรรยากาศก่อนปิดกิจกรรม
- ร้องเพลงช้า ๆ เพื่อปรับอารมณ์
พิธีปิด
- ประธานกล่าวปิด และอาจเล่าเรื่องสั้นให้ข้อคิด
- ทุกคนจับมือเป็นวงกลม ร้องเพลง สามัคคีชุมนุม
- หมู่บริการนำสวดมนต์แผ่เมตตา และร้อง สรรเสริญพระบารมี
- แยกย้ายกลับที่พัก

สคริปต์สำหรับวิทยากรลูกเสือ
จากลำดับขั้นตอนของพิธีการที่กล่าวมา ต่อไปนี้เป็นแนวทางสคริปต์สำหรับวิทยากรลูกเสือ ที่สามารถใช้เป็นแนวปฏิบัติในการดำเนินพิธีการอย่างเป็นระบบ เพื่อให้พิธีชุมนุมรอบกองไฟดำเนินไปด้วยความราบรื่น สร้างบรรยากาศที่ดี และเป็นไปตามระเบียบของกิจกรรมลูกเสือ
สคริปต์นี้จะครอบคลุมตั้งแต่ พิธีเปิดการชุมนุมรอบกองไฟ ซึ่งรวมถึงการแนะนำประธาน การทำความเคารพ การจุดกองไฟ และคำกล่าวเปิดของประธาน จากนั้นจะเป็น ช่วงการแสดง ที่หมู่ลูกเสือแต่ละหมู่จะได้นำเสนอความสามารถของตน โดยมีการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง และปิดท้ายด้วย พิธีปิด ซึ่งรวมถึงการกล่าวสรุปของประธานและการร้องเพลงส่งท้าย
เนื้อหาของสคริปต์นี้จะเป็นแนวทางให้วิทยากรสามารถพูดได้อย่างเป็นธรรมชาติและมีลำดับขั้นตอนที่ชัดเจน เพื่อให้การชุมนุมรอบกองไฟเป็นไปด้วยความสนุกสนานและเป็นประสบการณ์ที่น่าจดจำสำหรับลูกเสือทุกคน
1. พิธีเปิดการชุมนุมรอบกองไฟ
(วิทยากรลูกเสือเดินไปยืนหน้ากองไฟ ถือไมโครโฟน มองไปยังลูกเสือเนตรนารีที่นั่งอยู่รอบกองไฟ)
วิทยากรลูกเสือ:
“พี่น้องลูกเสือเนตรนารีที่รักทุกคน คืนนี้เป็นค่ำคืนที่พิเศษอีกคืนหนึ่ง เพราะเราทุกคนกำลังจะได้ร่วมกิจกรรมที่เป็นหัวใจสำคัญของการอยู่ค่ายลูกเสือ นั่นก็คือ การชุมนุมรอบกองไฟ กิจกรรมนี้เป็นธรรมเนียมที่มีมาตั้งแต่ยุคแรกของการลูกเสือ โดยลอร์ดเบเดน โพเอลล์ ผู้ก่อตั้งลูกเสือโลก ได้ริเริ่มให้ลูกเสือที่ไปอยู่ค่ายพักแรมมารวมตัวกันรอบกองไฟในยามค่ำคืน เพื่อแบ่งปันเรื่องราว ร้องเพลง เล่นเกม และสร้างความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นในหมู่ลูกเสือ
การชุมนุมรอบกองไฟเป็นมากกว่าความบันเทิง เพราะสิ่งที่เราจะได้รับจากคืนนี้คือมิตรภาพ ความสนุกสนาน และบทเรียนชีวิตผ่านการแสดง การร้องเพลง และเกมต่าง ๆ ที่เราจะได้ร่วมสนุกกัน เพราะฉะนั้น ขอให้ทุกคนเปิดใจและเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับค่ำคืนแห่งความทรงจำนี้”
(หยุดเว้นจังหวะเล็กน้อย มองไปรอบกองไฟ)
วิทยากรลูกเสือ:
“ในค่ำคืนนี้ ผมมีหน้าที่เป็นวิทยากรดำเนินรายการตลอดงานชุมนุมรอบกองไฟ ขอแนะนำตัวอย่างเป็นทางการ ผมชื่อ (ชื่อวิทยากรลูกเสือ) ทำหน้าที่เป็นวิทยากรลูกเสือที่จะช่วยนำพากิจกรรมของเราให้เป็นไปอย่างสนุกสนานและเต็มไปด้วยพลัง นอกจากนี้ เรายังมีทีมงานที่เป็นหัวใจของค่ำคืนนี้ นั่นก็คือ คณะผู้กำกับลูกเสือและคณะนันทนาการ ที่จะช่วยสร้างสีสันให้กับงานนี้ ขอเสียงปรบมือให้กับคณะผู้กำกับของเรา!”
(รอเสียงปรบมือ)
“ขอให้ทุกคนให้ความร่วมมือและร่วมสนุกไปกับกิจกรรมต่าง ๆ ที่คณะนันทนาการได้เตรียมไว้ ขอให้ค่ำคืนนี้เป็นค่ำคืนที่เต็มไปด้วยรอยยิ้มและเสียงหัวเราะของทุกคน”
(หยุดเล็กน้อย เปลี่ยนโทนเสียงให้เป็นทางการ)
“บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว ขอเรียนเชิญทุกท่านตั้งใจรับฟังการแนะนำ ท่านประธานในพิธีของเรา ท่านเป็นผู้มีคุณูปการต่อกิจการลูกเสือ และให้การสนับสนุนกิจกรรมลูกเสือเนตรนารีมาโดยตลอด ท่านคือ (ชื่อประธาน) ซึ่งดำรงตำแหน่ง (ตำแหน่งของประธาน) และเป็นผู้ที่มีวุฒิทางลูกเสือระดับ (ระดับวุฒิทางลูกเสือ)
ในค่ำคืนนี้ ท่านได้ให้เกียรติมาเป็นประธานในพิธีของเรา และมาพร้อมกับผู้ติดตาม (ชื่อผู้ติดตาม 1) และ (ชื่อผู้ติดตาม 2) ซึ่งจะร่วมเป็นสักขีพยานในกิจกรรมอันยิ่งใหญ่ของพวกเราด้วย”
(หยุดเล็กน้อย มองไปทางที่ประธานกำลังเดินมา)
“ขอเรียนเชิญทุกท่านลุกขึ้นยืนให้พร้อม เพื่อร่วมต้อนรับ ท่านประธานในพิธี อย่างสมเกียรติ”
(จากนั้น วิทยากรลูกเสือหยุดพูด และรอจนกว่าประธานจะเดินเข้ามาสู่บริเวณพิธี แล้วสั่งให้ลูกเสือ-เนตรนารีทำความเคารพ)
วิทยากรสั่ง:
“กอง-ตรง” (ลูกเสือเนตรนารีทั้งหมดยืนตรง)
“วันทยหัตถ์!” (ลูกเสือ-เนตรนารีทำความเคารพด้วยวันทยหัตถ์)
ประธานเดินไปนั่งที่โซฟา
วิทยากรสั่ง
“มือลง!” (ลูกเสือ-เนตรนารีลดมือลงพร้อมกัน)
“พี่น้องลูกเสือเนตรนารีทุกท่าน เชิญนั่งลงอย่างเป็นระเบียบครับ/ค่ะ”
พิธีจุดไฟ ตามธีมที่กำหนด (จุดไฟโดยซูลู/จุดไฟโดยไฟศักดิ์สิทธิ์)
นักร้องร้องเพลงในพิธีรอบกองไฟ ไปจนจบ
วิทยากรลูกเสือ:
“กอง—ตรง!” (ลูกเสือ-เนตรนารีทั้งหมดลุกขึ้นยืนตรง)
วิทยากรลูกเสือ:
“บัดนี้ ได้เวลาอันเป็นมงคลฤกษ์แล้ว ข้าพเจ้าขอเรียนเชิญ (ชื่อประธานและตำแหน่ง) ประธานในพิธี กล่าวเปิดกิจกรรมชุมนุมรอบกองไฟ ขอเชิญครับ/ค่ะ”
(ประธานลุกขึ้นเดินไปยืนด้านหน้ากองไฟ เตรียมกล่าวเปิดงาน)
วิทยากรลูกเสือ:
“วันทยหัตถ์!” (ลูกเสือ-เนตรนารีทำความเคารพด้วยวันทยหัตถ์)
“มือลง!” (ลูกเสือ-เนตรนารีลดมือลงพร้อมกัน)
ประธานเดินไปยืนหน้ากองไฟ ยกมือขวาแสดงรหัสลูกเสือ แล้วกล่าวเปิดการชุมนุมรอบกองไฟ โดยอาจใช้คำกล่าว ดังนี้
“จากทิศเหนือจรดทิศใต้ จากทิศตะวันออกจรดทิศตะวันตก ในค่ำคืนนี้ได้มีการชุมนุมรอบกองไฟของพวกเรา เหล่าลูกเสือเนตรนารี ข้าพเจ้าขอเดชะพระบารมีของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระผู้พระราชทานกำเนิดลูกเสือไทย และมวลสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายที่สถิตย์อยู่ในค่ายลูกเสือแห่งนี้ จงดลบันดาลให้การชุมนุมในค่ำคืนนี้สำเร็จลุล่วงด้วยดี ขอให้กิจการลูกเสือไทยเจริญรุ่งเรืองดุจเปลวเพลิงที่ส่องแสงสว่างอยู่ ณ ที่นี้ บัดนี้ได้เวลาอันเป็นมงคลฤกษ์แล้ว ข้าพเจ้าขอเปิดการชุมนุมรอบกองไฟ ณ บัดนี้”
ประธานและผู้เข้าร่วมพิธีทุกคนหงายฝ่ามือขึ้นทั้งสอง ยื่นไปข้างหน้า พร้อมกับเปล่งเสียง “ฟู่” 3 ครั้ง
วิทยากรนำร้องเพลง “สยามมานุสติ”
เมื่อจบเพลง ประธานเดินกลับมานั่งที่ที่นั่งรับรอง
วิทยากรสั่ง:
“พี่น้องลูกเสือเนตรนารีทุกท่าน เชิญนั่งลงอย่างเป็นระเบียบครับ/ค่ะ”
(เสร็จสิ้นพิธีเปิด)
2. การแสดงรอบกองไฟ
นักร้องร้องเพลงเชิญพวงมาลัย และรำวง (ปล่อยให้การร้องเพลงเต้นรำวง ดำเนินไปตามปกติ)
ประธานจับสลากจากพุ่มสลากที่เตรียมไว้
วิทยากรลูกเสือเดินไปยืนตรงหน้าประธาน แล้วทำวันทยหัตถ์ รับสลากจากมือของประธาน แล้วนำสลากไปยื่นให้นักร้อง เพื่อร้องเพลง ตะละบุ่ม
พอนักร้องขับร้องเพลง “ตะละบุ่ม” จนจบ วิทยากรเชิญหมู่ที่ประธานจับสลากได้ออกมาทำการแสดง
วิทยากรลูกเสือ:
“บัดนี้ ได้เวลาของการแสดงที่พวกเรารอคอย! ท่านประธานได้เสี่ยงทายพุ่มสลากเรียบร้อยแล้ว และหมู่ที่ได้รับเกียรติเป็นหมู่แรกที่จะมาสร้างสีสันให้กับค่ำคืนนี้คือ… หมู่ (ชื่อหมู่ที่จับสลากได้) ขอเชิญลูกเสือหมู่นี้ออกมาทำการแสดงครับ/ค่ะ!”
(หมู่ที่ได้รับเลือก ลุกขึ้นและเดินมาด้านหน้ากองไฟ ยืนเป็นแถวเรียบร้อย)
ก่อนเริ่มการแสดง
(นายหมู่ทำความเคารพประธานก่อนเริ่มแสดง)
นายหมู่: “หมู่ (ชื่อหมู่) ตรง!” (สมาชิกในหมู่ยืนตรง)
นายหมู่: “วันทยหัตถ์!” (นายหมู่ทำวันทยหัตถ์คนเดียว)
นายหมู่: “มือลง!” (นายหมู่ลดมือลง)
นายหมู่: “บัดนี้ หมู่ของข้าพเจ้าจะขอทำการแสดงในชื่อเรื่อง…(ชื่อการแสดง) ขอเชิญรับชมครับ/ค่ะ”
หมู่เริ่มทำการแสดง
(ลูกเสือในหมู่ทำการแสดงตามที่เตรียมมา)
เมื่อการแสดงจบลง
(หมู่ที่ทำการแสดงกลับมาเข้าที่ ยืนตรงเพื่อกล่าวขอบคุณ)
นายหมู่: “หมู่ (ชื่อหมู่) ตรง!” (สมาชิกในหมู่ยืนตรง)
นายหมู่: “วันทยหัตถ์!” (นายหมู่ทำวันทยหัตถ์คนเดียว)
นายหมู่: “มือลง!” (นายหมู่ลดมือลง)
นายหมู่: “ขอบคุณครับ/ค่ะ”
(หมู่กลับเข้าที่นั่ง)
วิทยากรลูกเสือ:
“ขอเชิญนายหมู่ (ชื่อหมู่) ออกมากล่าวคำชมเชย!” (รอเสียงปรบมือ)
นายหมู่:
“พี่น้องลูกเสือเนตรนารีโปรดยืนขึ้น แล้วกล่าวคำชมเชยให้กับหมู่ที่แสดง ด้วยคำว่า “ยอดเยี่ยม!” สามครั้ง พร้อมกันนะครับ/ค่ะ!”
วิทยากรลูกเสือให้จังหวะ
“1… 2… 3…”
ลูกเสือกล่าว
“ยอดเยี่ยม! ยอดเยี่ยม! ยอดเยี่ยม!”
(หมู่ที่แสดงยืนตรง ทำมือขวาซ้อนมือซ้าย ยกขึ้นตั้งฉาก แล้วกล่าวขอบคุณ)
หมู่ที่แสดง:
“ขอบคุณครับ/ค่ะ” (พร้อมกัน)
วิทยากรลูกเสือ:
“ขอให้ทุกคนนั่งลงครับ/ค่ะ” (ลูกเสือนั่งลงพร้อมกัน)
“บัดนี้ ถึงเวลาที่หมู่ต่อไปจะออกมาทำการแสดง ท่านประธานได้จับสลากแล้ว
วิทยากรลูกเสือยื่นสลากให้นักร้อง เพื่อร้องเพลง ตะละบุ่ม
(ขั้นตอนดำเนินไปเช่นนี้จนกว่าการแสดงของทุกหมู่จะเสร็จสิ้น)
3. พิธีปิดการชุมนุมรอบกองไฟ
วิทยากรสั่ง:
“กอง-ตรง” (ลูกเสือเนตรนารีทั้งหมดยืนตรง
วิทยากรลูกเสือ:
“พี่น้องลูกเสือเนตรนารีทุกท่าน ค่ำคืนนี้เป็นค่ำคืนแห่งความทรงจำ เราได้ร่วมกันร้องเพลง ได้หัวเราะ และได้เรียนรู้คุณค่าของความสามัคคีผ่านการแสดงรอบกองไฟ กิจกรรมนี้เป็นอีกหนึ่งประสบการณ์ที่สะท้อนถึงจิตวิญญาณของลูกเสือที่แท้จริง”
(หยุดเล็กน้อยเพื่อให้บรรยากาศซึมซับ)
“บัดนี้ ได้เวลาอันสมควรแล้ว ขอเรียนเชิญ ท่านประธาน (ชื่อประธานและตำแหน่ง) กล่าวสรุปและปิดการชุมนุมรอบกองไฟ ขอเชิญครับ/ค่ะ”
วิทยากรลูกเสือ:
“วันทยหัตถ์!” (ลูกเสือ-เนตรนารีทำความเคารพด้วยวันทยหัตถ์)
“มือลง!” (ลูกเสือ-เนตรนารีลดมือลงพร้อมกัน)
(วิทยากรลูกเสือถอยหลังออกมา ประธานลุกขึ้น เดินไปยืนหน้ากองไฟ)
ประธานกล่าวปิดการชุมนุมรอบกองไฟ โดยอาจใช้คำกล่าว ดังนี้
“การชุมนุมรอบกองไฟในค่ำคืนนี้ที่ได้จบลงไปแล้วนั้น ถือได้ว่าเป็นบทเรียนและเป็นกิจกรรมที่สำคัญของลูกเสือทุกประเภท ทุกระดับ ซึ่งจะขาดเสียมิได้ ถือว่าเป็นการผ่อนคลายอารมณ์ และร่างกาย หลังจากที่ได้เคร่งเครียดจากการฝึกอบรม ทำให้เกิดความสนุกสนาน เป็นการส่งเสริมให้ลูกเสือช่วยกันคิดช่วยกันแสดงออก โดยไม่เคอะเขิน ใช้ความสามารถเฉพาะตัวออกมาแสดงให้ปรากฏ ถึงแม้ว่าจะมีเวลาเตรียมการไม่มากนัก ทุกหมู่แสดงได้ดี ให้ความสนุกสนานเป็นคติ ส่งเสริมให้รักชาติ สามัคคี นับว่าได้ผลคุ้มค่ากับเวลาที่เสียไป ควรแก่การจะได้รับการชมเชยทั่วกัน คืนนี้ข้าพเจ้ามีเรื่องสั้นที่เป็นคติมาเล่าให้พี่น้องลูกเสือฟัง…”
(ประธานเล่าเรื่องสั้นที่เป็นคติสอนใจ ใช้เวลาไม่เกิน 5 นาที)”
บัดนี้ได้เวลาอันสมควรแล้ว ข้าพเจ้าขอปิดการชุมนุมรอบกองไฟ ณ บัดนี้”
วิทยากรลูกเสือ:
“ขอเชิญลูกเสือ-เนตรนารีทุกท่าน จับมือกันเป็นวงกลม โดยให้มือขวาทับมือซ้ายของตนเอง แล้วร่วมร้องเพลง “สามัคคีชุมนุม” พร้อมกัน”(ลูกเสือทุกคนจับมือเป็นวงกลม และร้องเพลงสามัคคีชุมนุม)
วิทยากรลูกเสือ:
“เพื่อเป็นการขอพรให้ทุกคนมีความสุขและปลอดภัย ขอเชิญทุกท่านตั้งใจสวดมนต์แผ่เมตตา”
(หมู่บริการนำสวดมนต์แผ่เมตตา)
“และเพื่อเป็นการแสดงความจงรักภักดี ขอเชิญทุกท่านยืนตรง เพื่อร้องเพลง “สรรเสริญพระบารมี””
(ลูกเสือ-เนตรนารียืนตรง และร้องเพลง “สรรเสริญพระบารมี”)
วิทยากรลูกเสือ:
“บัดนี้ พิธีการชุมนุมรอบกองไฟได้เสร็จสิ้นลงแล้ว ขอขอบคุณท่านประธาน ผู้กำกับลูกเสือ คณะกรรมการ คณะครู และลูกเสือ-เนตรนารีทุกท่าน ที่ร่วมสร้างค่ำคืนที่เต็มไปด้วยมิตรภาพและความอบอุ่น ขอให้ทุกท่านแยกย้ายกลับที่พักโดยสงบเรียบร้อย และขอให้คืนนี้เป็นค่ำคืนที่อบอุ่นและมีความสุข ขอบคุณครับ/ค่ะ”
(ลูกเสือ-เนตรนารีทยอยเดินแยกย้ายกลับที่พัก หมู่บริการทำความสะอาดบริเวณกองไฟ)

บทสรุป
กิจกรรมรอบกองไฟเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดช่วงหนึ่งของการเข้าค่ายลูกเสือ เนตรนารี เป็นกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างความสามัคคี ความกล้าหาญ และการแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ ลูกเสือจะได้ฝึกทักษะการทำงานเป็นทีม การแสดงออกทางอารมณ์ และการสร้างสรรค์กิจกรรมที่เป็นประโยชน์ ภายใต้บรรยากาศที่สนุกสนานและเป็นกันเอง นอกจากจะเป็นกิจกรรมที่ให้ความบันเทิงแล้ว ยังเป็นโอกาสให้ลูกเสือได้เรียนรู้เกี่ยวกับวินัย การเคารพซึ่งกันและกัน และการทำงานร่วมกันในหมู่คณะ
สำหรับวิทยากรลูกเสือที่ต้องรับหน้าที่ดำเนินกิจกรรมรอบกองไฟ นอกจากต้องมีความรู้เกี่ยวกับพิธีการที่ถูกต้องแล้ว ยังต้องมีศิลปะในการดำเนินกิจกรรม รู้จักการสร้างบรรยากาศ ควบคุมจังหวะของงาน และทำให้ทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรมได้อย่างเหมาะสม โดยไม่ให้รู้สึกเบื่อหรือเคร่งเครียดจนเกินไป
การชุมนุมรอบกองไฟที่ดี ควรประกอบไปด้วย 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ (1) พิธีการที่ถูกต้อง เช่น การต้อนรับประธาน การเปิดงาน การทำพิธีจุดกองไฟ การเสี่ยงทายพุ่มสลาก และพิธีปิด (2) การแสดงและกิจกรรมนันทนาการ ที่เปิดโอกาสให้ลูกเสือทุกคนได้มีส่วนร่วม และ (3) การจบกิจกรรมอย่างเป็นระเบียบ เพื่อให้บรรยากาศการเข้าค่ายเป็นไปอย่างสมบูรณ์แบบ
บทบาทของวิทยากรในกิจกรรมรอบกองไฟ
- สร้างบรรยากาศที่ดี
วิทยากรต้องมีพลังงานที่ดี มีบุคลิกที่สนุกสนาน และสามารถกระตุ้นให้ลูกเสือมีส่วนร่วมได้ การเริ่มต้นด้วยคำพูดที่เร้าใจ การใช้เสียงให้เหมาะสมกับสถานการณ์ และการเลือกใช้ภาษาที่กระชับ เข้าใจง่าย จะช่วยทำให้กิจกรรมสนุกสนานและเป็นที่จดจำ - ควบคุมเวลาและจังหวะของกิจกรรม
การดำเนินกิจกรรมรอบกองไฟต้องมีลำดับขั้นตอนที่ชัดเจน ควรแบ่งเวลาให้เหมาะสมระหว่างช่วงพิธีการ ช่วงการแสดง และช่วงปิดท้าย เพื่อไม่ให้ยืดเยื้อเกินไปหรือสั้นเกินไป - เลือกกิจกรรมให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย
กิจกรรมที่เลือกใช้ในการชุมนุมรอบกองไฟต้องคำนึงถึงอายุและระดับของลูกเสือ อาจเลือกเพลง เกม หรือการแสดงที่เน้นการมีส่วนร่วมของทุกคน หรือใช้เพลงที่เป็นที่รู้จักกันดีเพื่อกระตุ้นให้ทุกคนมีส่วนร่วม - รักษาระเบียบวินัยระหว่างกิจกรรม
แม้จะเป็นช่วงเวลาที่เน้นความสนุกสนาน แต่การรักษาวินัยก็เป็นสิ่งสำคัญ วิทยากรต้องรู้จักวิธีควบคุมลูกเสือให้มีระเบียบวินัยในระหว่างกิจกรรม และให้เกียรติผู้ที่กำลังทำการแสดง - ส่งเสริมคุณค่าของกิจกรรมลูกเสือ
วิทยากรควรใช้โอกาสนี้เพื่อเน้นย้ำถึงคุณค่าของกิจกรรมลูกเสือ ไม่ว่าจะเป็นความสามัคคี ความเป็นผู้นำ หรือการช่วยเหลือกัน การกล่าวสรุปหลังจบกิจกรรมสามารถช่วยเชื่อมโยงประสบการณ์ที่ได้รับจากค่ำคืนนี้สู่การนำไปใช้ในชีวิตจริง

หวังว่าคู่มือฉบับนี้จะช่วยให้คุณสามารถนำกิจกรรมชุมนุมรอบกองไฟได้ง่ายขึ้น และทำให้กิจกรรมของคุณเป็นค่ำคืนที่สนุกสนาน น่าจดจำ และมีคุณค่าต่อการเรียนรู้ของลูกเสือ-เนตรนารีทุกคน
หากมีข้อแนะนำเพิ่มเติม หรือมีประสบการณ์ที่อยากแบ่งปัน สามารถติดต่อได้ที่ Facebook: ครูทีม วรวิทย์ ไชยวงศ์คต
ขอให้ค่ำคืนแห่งการชุมนุมรอบกองไฟของคุณเต็มไปด้วยเสียงหัวเราะ มิตรภาพ และความทรงจำที่ดี